Toen ik een paar weken geleden door de Londense boekhandel Foyles struinde, sprong de cover van dit boek me meteen in het oog. De flaptekst beloofde me een intrigerend verhaal over herinneringen, muziek, liefde en vrijheid. Ik was verkocht.

The Chimes, de debuutroman van Anna Smaill, is nog niet naar het Nederlands vertaald, maar in het Engelstalige gebied kreeg hij al behoorlijk wat lof toegezwaaid. Het boek prijkte onder andere op de longlist van The Man Booker Prize 2015.

De macht van muziek

Het boek neemt de lezer mee naar Londen, in een toekomst waar er nog maar weinig van de huidige wereld overblijft. Het leven bestaat er uit muziek. De orde van de dag wordt bepaald door een instrument – half orgel, half carillon – van onvoorstelbare proporties. De muziek die dit instrument voortbrengt, werkt zo diep in op de toehoorders dat het dag na dag hun geheugen wist tijdens ‘Chimes’.

Follow the melody through its variations, through its opening and flowering. It tells of harmony and beauty. It tells of a beauty wider than any of us. My mind opens with it and everything there is in the world is shown in perfect order in the music. There is no space for any other thought.

Anna Smaill

Het enige wat rest is ‘bodymemory’, dat ervoor zorgt dat mensen hun jobs en dagelijkse routinetaken kunnen uitvoeren. Het geschreven woord bestaat niet meer. De muziek is het enige wat het leven zin geeft; ze biedt troost en duidelijkheid, en dient als oriëntatiemiddel. Maar meer en meer wordt duidelijk dat ze ook een groot gevaar in zich draagt.

De noodzaak van herinneringen

Hoofdpersonage Simon komt doordrenkt van regen in Londen aan zonder precies te weten wat hij er komt doen. Er zingt een melodie in zijn hoofd die hem ergens heen moet leiden. Meer weet hij niet. Simon blijkt echter een speciale gave te hebben waardoor hij dankzij voorwerpen toch herinneringen kan ophalen. Niet louter die van hem zelf, maar ook die van anderen.

Als hij de muzikaal begaafde Lucien leert kennen, trachten ze samen de geheimen van hun verleden te achterhalen. Ze ontdekken de ware toedracht van de muziek die hun leven beheerst en beginnen aan een bijzondere en spannende queeste.

Blijven lezen!

The Chimes is zo’n boek waarin je even moet doorbijten, om daarna rijkelijk beloond te worden. In het begin laat de taal van Anna Smaill zich maar moeilijk lezen, zeker als Engels niet je moedertaal is. Ze ‘vervormt’ namelijk behoorlijk wat woorden (‘metal’ wordt ‘mettle’ en ‘apprentice’ wordt ‘prentiss’, bijv.) en doorspekt haar zinnen met flink wat muzikale termen. Maar algauw raak je gewend aan Smaills idioom en hoe langer hoe meer slokt de vaart van het boek je op. Stop dus zeker niet met lezen als het in het begin wat moeilijk gaat.

Het is bijzonder knap hoe de schrijfster de muzikaliteit van deze nieuwe wereld onder woorden brengt. En ook al heeft muziek in het boek (onder andere) een vernietigende kracht, Smaills liefde voor muziek zindert in haar zinnen.

Je zou The Chimes kunnen omschrijven als een soort van dystopische avonturenroman, maar voor mij is het in de eerste plaats een verhaal over de kracht van liefde en herinneringen, zoals de flaptekst al mooi duidelijk maakte :-) Anna Smaill schreef een origineel debuut dat doet uitkijken naar meer. Ik ben benieuwd welke uitgeverij een Nederlandse vertaling aandurft.